ഭാഷയുടെ രാഷ്ട്രീയവും നാനാത്വത്തിലെ ഏകത്വവും

ബോളിവുഡ് ചലച്ചിത്രങ്ങളോളം രാജ്യത്തുടനീളം ഹിന്ദി ഭാഷയെ ജനകീയവത്കരിച്ച മറ്റൊരു സംവിധാനമുണ്ടാകില്ല. കൊൽക്കത്തയിലെയും മധുരയിലെയും വിജയവാഡയിലെയും വഡോദരയിലെയും തിയറ്ററുകളിൽ രാജേഷ് ഖന്നയുടേയും ഹേമ മാലിനിയുടെയും റൊമാന്റിക് ചിത്രങ്ങൾ കാണാൻ തിക്കും തിരക്കും ഉണ്ടാക്കി. അവർ സ്വയം ആ ഭാഷ പഠിക്കുകയായിരുന്നു. അതെ ഹിന്ദി ഭാഷയെ ഇന്ത്യയിൽ ജനകീയവത്കരിച്ചത് ഹിന്ദി പ്രചാര സഭയൊന്നുമല്ല, മറിച്ച് ജനപ്രിയ സിനിമകളാണ്.

വസ്ത്രത്തിന്റെ കാര്യത്തിലും ഇത് തന്നെ ആണ് അവസ്ഥ. പഞ്ചാബി വസ്ത്രമായ സൽവാർ കുർത്ത ദക്ഷിണേന്ത്യൻ ഗ്രാമങ്ങളിൽ ഇന്ന് സർവസാധാരണമാണ്. ധരിക്കാൻ എളുപ്പമായത് കൊണ്ടാണ് അവർ അത് ധരിക്കുന്നത്, അല്ലാതെ കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തര മന്ത്രി പറഞ്ഞത് കൊണ്ടല്ല.

ഭക്ഷണത്തിന്റെ കാര്യമെടുക്കാം. ഇഡലിയും ദോശയും വടയും ആവശ്യപ്പെടുന്നവരെ ഡൽഹിയിലെ ഭക്ഷണശാലകളിൽ നിങ്ങൾക്ക് കാണാം. അതുപോലെ തന്നെ കേരളത്തിലെ വീട്ടകങ്ങളിൽ പനീർ ഇടം പിടിച്ചത് കാണാം. ഭരിക്കുന്ന പാർട്ടിയുടെ തീട്ടൂരങ്ങൾക്ക് അനുസരിച്ചല്ല ജനങ്ങൾ ഭക്ഷണവും വസ്ത്രവും ഭാഷയുമൊക്കെ തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്.

കേന്ദ്ര മന്ത്രി അമിത് ഷാക്ക് കുറച്ച് വിശ്രമം ആവശ്യമാണ്. അദ്ദേഹവും അദ്ദേഹത്തെയും പിന്താങ്ങുന്ന ഹിന്ദു - ഹിന്ദി ഗ്രൂപ്പുകൾക്കും അല്പം ക്ഷീണം ആകാം.

ന്യൂഡല്ഹിയിൽ നിന്ന് അടുത്തിടെ പുറത്തുവന്ന ഹിന്ദി ആവേശത്തിന് മറുപടിയായി, ഹിന്ദി ഇതര പ്രദേശങ്ങളിലെ വിവിധ രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കള്, ഔദ്യോഗിക സര്വേകളില് ഹിന്ദിയെ തങ്ങളുടെ മാതൃഭാഷയായി തിരിച്ചറിയുന്നവരുള്പ്പെടെ ബഹുഭൂരിപക്ഷം വരുന്ന ഇന്ത്യക്കാരുടെ മാതൃഭാഷയല്ല, ഭോജ്പുരിയെയോ മൈഥിലിയെയോ പരാമര്ശിക്കുന്നതില് നിന്ന് പിന്തിരിയുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഇന്ത്യക്കാർ ഹിന്ദി സംസാരിക്കാനും വായിക്കാനും എഴുതാനും പഠിക്കുന്നു. ഹിന്ദിയുടെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ഉപയോഗം ഔദ്യോഗിക ഭാഷാ സമിതികളുടെ തിരക്കേറിയ സംഘടനകളുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളുമായി യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലാത്ത വൈവിധ്യമാർന്ന സാമൂഹിക, സാംസ്കാരിക, സാമ്പത്തിക ഘടകങ്ങളുടെ പ്രവർത്തനമാണ്.

മറുവശത്ത്, കേന്ദ്ര സർക്കാരും ദേശസാൽകൃത ബാങ്കുകൾ ഉൾപ്പെടെയുള്ള കേന്ദ്ര പൊതുമേഖലാ സ്ഥാപനങ്ങളും ഹിന്ദി ഇതര പ്രദേശങ്ങളിൽ ഹിന്ദി ഉപയോഗിക്കാൻ നിർബന്ധിക്കുന്നത് ഒഴിവാക്കാവുന്ന നീരസത്തിന് കാരണമാകുന്നു. ഞാൻ അടുത്തിടെ ഹൈദരാബാദിലെ ഒരു ദേശസാൽകൃത ബാങ്ക് ശാഖയിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു, അവിടെ പൂരിപ്പിക്കേണ്ട എല്ലാ ഫോമുകളും ഹിന്ദിയിലായിരുന്നു, ബാങ്ക് ഗുമസ്തന് പോലും വിശദീകരിക്കാൻ കഴിയാത്ത പദങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു. ഞാൻ ഇംഗ്ലീഷിൽ ഒരു ഫോം ആവശ്യപ്പെട്ടപ്പോൾ, അവരുടെ ആസ്ഥാനത്തേക്ക് ആവർത്തിച്ച് ഓർമ്മപ്പെടുത്തലുകൾ നടത്തിയിട്ടും ഹിന്ദി ഫോമുകൾ മാത്രമാണ് വിതരണം ചെയ്യുന്നതെന്ന് എന്നോട് പറഞ്ഞു.

ബാങ്ക് മാനേജർ, തൊഴിലാളി, ഞാനും എല്ലാവരും അസംതൃപ്തരായ ഹിന്ദി സംസാരിക്കുന്നവരായിരുന്നു.

ഏതാനും വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ന്യൂഡൽഹിയിലെ ഒരു സമ്മേളനത്തിൽ ഒരു ഹിന്ദി പ്രേമി ഹിന്ദിയിൽ സംസാരിക്കാൻ തുടങ്ങി, സമ്മേളനത്തിലെ ഇംഗ്ലീഷ് സംസാരിക്കുന്നവര്ക്ക് ഇന്ത്യയുടെ അടിസ്ഥാന യാഥാര്ത്ഥ്യങ്ങളുമായി യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലാത്തതെങ്ങനെയെന്നും ജനങ്ങളുടെ ഭാഷയിൽ സംസാരിച്ചതിനാൽ രാജ്യത്തിന്റെ ഹൃദയവുമായും ആത്മാവുമായും അവര് എങ്ങനെ ബന്ധപ്പെട്ടു എന്നതിനെക്കുറിച്ചും പ്രസംഗത്തിന്റെ ആദ്യ മിനിറ്റുകള് അവർ നീക്കിവെച്ചു. സംസാരിക്കാനുള്ള എന്റെ ഊഴം വന്നപ്പോൾ, ഞാൻ തെലുങ്കിൽ സംസാരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. തുടക്കത്തിൽ പ്രേക്ഷകർ അസ്വസ്ഥരും ആശയക്കുഴപ്പത്തിലുമായിരുന്നു. പതുക്കെ എന്റെ സന്ദേശം അവരിൽ ഉദിച്ചുയരുകയും അവർ കയ്യടിക്കാൻ തുടങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഞാൻ എന്റെ തെലുങ്ക് പ്രസംഗത്തിൽ ഉറച്ചുനിന്നു. ഞാൻ പറഞ്ഞത് അവർക്ക് മനസ്സിലായോ എന്ന് ഹിന്ദി പ്രേമിയോട് ചോദിച്ചു. നിരവധി ഫാൻസി ആളുകൾ നൃത്തം ചെയ്യുകയും പാടുകയും ഭരിക്കുന്നതായി നടിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു വേദിയാണ് ന്യുഡൽഹി.

1990 കളുടെ മധ്യത്തിൽ, അന്തരിച്ച മുലായം സിംഗ് യാദവ് എല്ലാ യു.പി.എസ്.സി പരീക്ഷകളിൽ നിന്നും ഇംഗ്ലീഷ് ഒഴിവാക്കണമെന്നും ഹിന്ദി നിർബന്ധമാക്കണമെന്നും ആവശ്യപ്പെട്ട് യൂണിയൻ പബ്ലിക് സർവീസ് കമ്മിഷന്റെ പരിസരത്ത് ധർണ നടത്തി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വന്തം മകൻ പിന്നീട് ഓസ്ട്രേലിയയിൽ പഠിക്കാൻ പോയി. മുലായത്തിന്റെ പ്രതിഷേധത്തിന് മറുപടിയായി ഞാൻ ഒരു ദേശീയ ദിനപത്രത്തിൽ ഒരു എഡിറ്റോറിയൽ കമന്റ് എഴുതി. ഇംഗ്ലീഷ് വാസ്തവത്തിൽ മറ്റൊരു ഇന്ത്യൻ ഭാഷ മാത്രമാണെന്ന് പറഞ്ഞു, കാരണം ലക്ഷക്കണക്കിന് ഇന്ത്യക്കാർ അത് അവരുടെ മാതൃഭാഷയായി നിയമപരമായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു.

എന്തുകൊണ്ട് ഏതെങ്കിലും ഭാഷ നിർബന്ധമാക്കണം. ഞാൻ വാദിച്ചു, യോഗ്യത നേടുന്നതിന് ഓരോ സ്ഥാനാർത്ഥിയും കുറഞ്ഞത് രണ്ട് ഭാഷകളിൽ പ്രാവീണ്യം കാണിക്കട്ടെ.

എന്റെ എഡിറ്റോറിയൽ വളരെയധികം പിന്തുണയും വിമർശനവും ആകർഷിച്ചു. ദിവസങ്ങളോളം പത്രാധിപർക്കുള്ള കത്തുകളാൽ നിറഞ്ഞു; ഒടുവിൽ വിഷയം അവസാനിച്ചതായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതുവരെ. ഭാഷ അഭിനിവേശത്തെ ജ്വലിപ്പിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ്, 1960 കളിലെ അക്രമാസക്തമായ ഹിന്ദി വിരുദ്ധ പ്രക്ഷോഭങ്ങളെത്തുടർന്ന് ഒരു സർക്കാരും ഏതെങ്കിലും ഒരു ഭാഷ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കാതിരുന്നത്. കേന്ദ്ര സർക്കാർ ഓഫീസുകളിലും സംഘടനകളിലും ഹിന്ദിയുടെ ഉപയോഗം നിരന്തരം പ്രോത്സാഹിപ്പിച്ച് വീണ്ടും അടിച്ചേൽപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കാനുള്ള ബി.ജെ.പിയുടെ ഇന്നത്തെ ശ്രമം തിരിച്ചടിക്കാനേ സാധ്യതയുള്ളൂ.

ഹിന്ദി പ്രേമികൾ അവരുടെ ഭാഷയുടെ മഹത്വത്തെ വ്രണപ്പെടുത്തുകയാണെങ്കിൽ, രാജ്യത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലെ അത്തരം മറ്റ് ഭാഷാ പ്രേമികളും അങ്ങനെതന്നെയാണ്. തമിഴ് നാട് മുഴുവൻ തമിഴിനോടുള്ള അഭിനിവേശം ഇതിനകം തന്നെ ആ സംസ്ഥാനത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക താൽപ്പര്യങ്ങളെ വ്രണപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. മാതൃഭാഷയും ഹിന്ദി/ഇംഗ്ലീഷും കൂടുതലായി ദ്വിഭാഷയും ത്രിഭാഷയും ആയ മറ്റെല്ലാ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെയും ഭാഷാപരമായ കോസ്മോപൊളിറ്റനിസവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ തമിഴ്നാട് കൂടുതൽ ഏകീകൃതമായി മാറുകയാണ്. തമിഴ് നാട് മുഖ്യമന്ത്രി സ്റ്റാലിൻ ബി.ജെ.പി.യുടെ ഹിന്ദി വംശീയവാദികളെപ്പോലെ തന്നെ ഒരു തമിഴ് വംശീയവാദിയായി മാറിയിരിക്കുന്നു.

ഗുജറാത്ത്, മഹാരാഷ്ട്ര, കർണാടക, തെലങ്കാന, പഞ്ചാബ് തുടങ്ങിയ ദ്വിഭാഷാ സംസ്ഥാനങ്ങള്ക്ക് സ്വന്തം പൗരന്മാര്ക്കും ഹിന്ദി സംസാരിക്കുന്ന ഉത്തരേന്ത്യക്കാര്ക്കും മികച്ച സാമ്പത്തിക അവസരങ്ങളുണ്ട്. ഹിന്ദി സംസാരിക്കുന്ന ഉത്തര് പ്രദേശില് തൊഴിലവസരങ്ങളുടെ അഭാവം അവിടെ നിന്ന് ഡെക്കാനിലേക്ക് കുടിയേറാന് ആളുകളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നു, അവിടെ അവര്ക്ക് ജോലി കണ്ടെത്താന് കഴിയും, കാരണം അവര്ക്ക് ദ്വിഭാഷാ ദക്ഷിണേന്ത്യക്കാരുമായി അവരുടെ ഭാഷയില് ആശയവിനിമയം നടത്താന് കഴിയും.

ആഗോളതലത്തിലും, ദ്വിഭാഷാവാദം കൂടുതലായി മാനദണ്ഡമാണെന്ന് രേഖ കാണിക്കുന്നു.ഒരു ഏകഭാഷാ നയം തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന സമൂഹങ്ങൾ അവരുടെ ആസക്തിക്ക് വില നൽകുന്നു. യൂറോപ്പ്, ലാറ്റിനമേരിക്ക, ആഫ്രിക്ക, കിഴക്ക്, തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യ എന്നിവയുടെ ഭൂരിഭാഗവും ദ്വിഭാഷാ ഭാഷയുടെ പാതയിലാണ്.

ത്രിഭാഷാ നയമല്ലെങ്കില് ദ്വിഭാഷാവാദവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക എന്നതായിരിക്കണം കേന്ദ്ര സര്ക്കാരിന്റെ നയം. ഇതിനർത്ഥം എല്ലാ ബാങ്ക് ഫോമുകളും ഹിന്ദിയിലോ പ്രാദേശിക ഭാഷയിലോ ഹിന്ദി, ഇംഗ്ലീഷ്, പ്രാദേശിക ഭാഷയിലോ ആയിരിക്കണം. ഹിന്ദി സംസാരിക്കുന്ന പ്രദേശങ്ങൾ ഇംഗ്ലീഷോ മറ്റൊരു ഇന്ത്യൻ ഭാഷയോ ആകാവുന്ന ഒരു രണ്ടാം ഭാഷയുടെ പഠനത്തെ സജീവമായി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു എന്നും ഇത് അർത്ഥമാക്കുന്നു.

ഭാഷാ പ്രശ് നത്തില് ഭരണഘടനാ നിര് മാണസഭയുടെ നടപടികളില് നിന്ന് ഇന്നത്തെ രാഷ്ട്രീയ നേതാക്കള് ക്ക് ഒരു പാഠമുണ്ട്. വാസ്തവത്തിൽ, മറ്റൊരു വിഷയവും ഇത്രയധികം ചൂട് സൃഷ്ടിക്കുകയും ഭാഷാ പ്രശ്നത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചയുടെ അത്രയും സമയം എടുക്കുകയും ചെയ്തിട്ടില്ല. ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിലെ മഹാന്മാരായ നേതാക്കൾക്കും ഭരണഘടനാ അസംബ്ലിയിലെ അംഗങ്ങൾക്കും എല്ലാവരെയും തൃപ്തിപ്പെടുത്താൻ കഴിയാതെ വരികയും വിട്ടുവീഴ്ചയ്ക്ക് തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്താൽ, ഒരു ബില്യണിലധികം ജനങ്ങളുടെ മേൽ അവരുടെ ഇച്ഛാശക്തി അടിച്ചേൽപ്പിക്കാൻ ഇന്നത്തെ ഈ മനുഷ്യർ ആരാണ്.