രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ എൻ.ജി.ഒ വത്കരണം

കോൺഗ്രസ് പാർട്ടി ഒരു രാഷ്ട്രീയ ഉപദേഷ്ടാവുമായി ആറ് റൗണ്ട് ചർച്ചകൾ നടത്തിയെന്നും പാർട്ടിയെ പുനസംഘടിപ്പിക്കാനും തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണത്തിന് നേട്ടമുണ്ടാക്കാനും സേവനങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നുവെന്നതും, ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ വിപണനവൽക്കരണവും അതിന് അടിസ്ഥാനമായ ചിന്തയുടെ ദാരിദ്ര്യവും വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. പാർട്ടിയുടെ നടത്തിപ്പ് ചുമതല പൂർണമായും അദ്ദേഹത്തിന് നൽകാൻ മുതിർന്ന നേതാക്കൾ തയ്യാറാവാത്തതിനാൽ ചർച്ചകൾ തീർപ്പാകാതെ അവസാനിക്കുകയായിരുന്നു.

അദ്ദേഹം പാർട്ടിയിൽ ചേരുന്നത് പാർട്ടിയുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സാധ്യതകൾ മെച്ചപ്പെടുത്തിയേക്കാം, പക്ഷേ അത് ഘടനാപരമായ പ്രതിസന്ധി പരിഹരിക്കുമായിരുന്നില്ല. അത് സ്വന്തം നേതാക്കളും അംഗങ്ങളും കേഡറുകളും അഭിസംബോധന ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്, , ബാഹ്യ ഏജന്റുമാരോ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റോ അല്ല. ഏതൊരു വ്യക്തിയും , അവൻ അല്ലെങ്കിൽ അവൾ എത്ര കഴിവുള്ളവനാണെങ്കിലും, ഒരു പാർട്ടിയുടെ ഭാഗ്യം തലവര മാറ്റാൻ കഴിയുമെന്ന് കരുതുന്നത് അപക്വമാണ്.

എന്നാൽ ഈ പ്രശ്നം കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങുന്നില്ല. മിക്ക രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും അവരുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണങ്ങൾ കാര്യക്ഷമമാക്കുന്നതിന് ദ്രുത പരിഹാരങ്ങൾ തേടുകയാണ്. പാർട്ടിയെ വോട്ടർമാരോട് കൂടുതൽ ആകർഷിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നതിന് അവർ തെരഞ്ഞെ ടുപ്പ് സ്പെഷ്യലിസ്റ്റുകൾ, പ്രചാരണ സംഘാടകർ, സ്പിൻ ഡോക്ടർമാർ എന്നിവരിലേക്ക് തിരിയുന്നു. ഈ സമീപനം സാമ്പത്തിക ഉദാരവൽക്കരണത്തിനുശേഷം ഇന്ത്യയിലും മറ്റ് പല രാജ്യങ്ങളിലും രാഷ്ട്രീയത്തെ വളരെയധികം നയിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയനിരാസവത്കരണത്തെ (depoliticisation ) പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു,

രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളില്ലാതെ സമകാലിക ജനാധിപത്യം അചിന്തനീയമാണ്. എന്നാൽ, പാർട്ടികളുടെയും അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളുടെയും രൂപപ്പെടുത്തുന്ന സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും അഭാവത്തിൽ - അതിന്റെ ഓഫീസുകൾ, ശമ്പളമുള്ള സ്റ്റാഫ്, സാമ്പത്തിക ആസ്തികൾ എന്നിവ - ഇന്ത്യൻ പാർട്ടികൾ മോശം നിലയിലാണ്. തെരഞ്ഞെടുപ്പും പൗരന്മാരുടെ ദൈനംദിന ജീവിതവും തമ്മിലുള്ള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ അർത്ഥവത്തായ സാന്നിധ്യം ചെലുത്താൻ അവർക്ക് സംഘടനാ ശക്തി ഇല്ല. തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ മത്സരിക്കാനും വിജയിക്കാനും പാർട്ടികൾ അണിനിരക്കുന്നു. എന്നാൽ അടുത്തിടെ ചില പ്രാദേശിക പാർട്ടികൾ ഒഴികെ ബി.ജെ.പി വിരുദ്ധ, ബി.ജെ.പി ഇതര പാർട്ടികൾ ഈ വിഷയത്തിൽ തീരെ ഫലപ്രദമല്ല. അതിനാൽ, രാഷ്ട്രീയ കൺസൾട്ടന്റുകളെ നിയമിക്കാനും തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രചാരണങ്ങൾ പ്രൊഫഷണലൈസ് ചെയ്യാനും അവർ ശ്രമിക്കും.

2014 ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബി.ജെ.പിയുടെ അതിശയകരമായ വിജയം ഒരു തൂത്തുവാരൽ ആയിരുന്നു. മറ്റ് കക്ഷികൾ അനുകരിക്കാനും സ്വീകരിക്കാനും ശ്രമിക്കുന്ന പ്രചാരണ സമ്പ്രദായങ്ങളുടെ പ്രൊഫഷണലൈസേഷനും രാഷ്ട്രീയ ആശയവിനിമയത്തിന്റെ സ്വഭാവവും ഇത് മാറ്റി.

എന്നിരുന്നാലും, തെരഞ്ഞെടുപ്പ് മാനേജർമാരെ ആശ്രയിക്കുന്നത് നിരവധി കാരണങ്ങളാൽ പ്രശ്നകരമാണ്. തുടക്കത്തിൽ, ഫീഡ് ബാക്കിനും ബാഹ്യ ഏജന്റുമാരിൽ നിന്ന് വരുന്ന വിവരങ്ങൾക്കും പ്രാധാന്യം നൽകി പാർട്ടികളിലെ ആന്തരിക പ്രക്രിയകളെ ഇത് മറികടക്കുന്നു. ഒരു പ്രത്യയശാസ്ത്രത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കാത്തതും സദ്ഭരണത്തിനുപുറമെ ഭരണത്തിൽ ചില നേട്ടങ്ങൾ മാത്രം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതുമായ നേതാവിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള പ്രചാരണം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിലൂടെ ഇത് പാർട്ടി പ്രക്രിയകളെ ദുർബലപ്പെടുത്തുന്നു. പാർട്ടിയുടെ പ്രത്യയശാസ്ത്ര ഘടകത്തെ ഷോർട്ട് സർക്യൂട്ടിലൂടെ നിർവീര്യമാക്കാൻ ഇതിന് കഴിയും.

ഈ ചട്ടക്കൂടിൽ തെരുവിന് സ്ഥാനമില്ല; രാഷ്ട്രീയ മുന്നേറ്റങ്ങൾക്കും സാമൂഹിക പ്രസ്ഥാനങ്ങൾക്കും സാധ്യതയില്ല. ഇത് പാർട്ടി ഘടനാ സംവിധാനങ്ങളെയും അവയുടെ സാമൂഹിക ബന്ധങ്ങളെയും നിർജീവമാക്കും

രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ നിസ്സംശയമായും ജനാധിപത്യ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളുടെയും പ്രതിനിധി ജനാധിപത്യത്തിന്റെയും അടിസ്ഥാന ശിലകളാണ്. സമവായം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനായി നിരവധി വിഷയങ്ങളിൽ പൊതു മുൻഗണനകൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിലൂടെ ഇന്ത്യ പോലുള്ള വലിയതും വൈവിധ്യപൂർണ്ണവുമായ വോട്ടർമാരിൽ പാർട്ടികൾക്ക് മാത്രമേ യോജിപ്പുണ്ടാക്കാൻ കഴിയൂ. ഇതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ചർച്ചകളിൽ പരസ്പരവിരുദ്ധമായ അഭിപ്രായങ്ങളും സമ്മർദ്ദങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു. എന്നാൽ, ഇവയെല്ലാം പാർട്ടി പ്രക്രിയകളുടെ അവിഭാജ്യ ഘടകമാണ്.

പൊളിറ്റിക്കൽ മാനേജ്മെന്റിന്റെ കൺസൾട്ടന്റ് പ്രേരിത മാതൃക ഈ പ്രക്രിയകളെ മറികടന്ന് പാർട്ടി സംവിധാനത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്തുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയം മാത്രം ലക്ഷ്യം വെച്ചുള്ള പ്രത്യയശാസ്ത്രപരമായി ആജ്ഞേയവാദ രീതികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. നേതാവിനെ കേന്ദ്രീകരിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു അമേരിക്കൻ ശൈലിയിലുള്ള പ്രസിഡന്റ് പ്രചാരണ മാതൃകയാണ് ഇത്.

ഈ മാതൃക ഇന്ത്യയിലെ ഇടതുപക്ഷ പാർട്ടികളൊഴിച്ച് (അവ സംഘടനാപരമായി ശക്തവും എന്നാൽ കുറച്ച് സംസ്ഥാനങ്ങൾക്കപ്പുറത്ത് തെരഞ്ഞെടുക്കാനാവാത്തതാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്) മിക്ക രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും അംഗീകരിച്ചു. കാരണം മിക്ക പാർട്ടികളും, മുകളിൽ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ, സംഘടനാപരമായി ദുർബലവും അമിതമായി വ്യക്തിപരവുമാണ്. ബി ജെ പി മുതൽ കോൺഗ്രസ് മുതൽ പ്രാദേശിക പാർട്ടികൾ വരെയുള്ള രാഷ്ട്രീയ കൺസൾട്ടന്റുമാരുടെ ക്ലയന്റുകളുടെ വിശാലമായ പട്ടിക അവരുടെ പ്രാധാന്യം തെളിയിക്കുന്നു.

2021ൽ പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ തൃണമൂൽ കോൺഗ്രസിന്റെ പോലുള്ള അതിശയകരമായ വിജയങ്ങളുടെ അംഗീകാരം രാഷ്ട്രീയ ഉപദേഷ്ടാവിന്റെ കഴിവിനാണ് നൽകുന്നത് . പാർട്ടികളുടെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയത്തിൽ നേതാക്കളുടെയും പാർട്ടികളുടെയും അവരുടെ അധ്വാനത്തിന്റെയും പങ്ക് കുറച്ചുകാണുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, പ്രൊഫഷണലുകൾക്ക് സമാഹരണത്തിന്റെയും ആശയവിനിമയത്തിന്റെയും പ്രവർത്തനങ്ങൾ ഔട്ട് സോഴ്‌സ് ചെയ്യുന്നത് നേതാക്കൾക്ക് സൗകര്യപ്രദമാണ്.

ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരന്റെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ജോലി പൊതുജനാഭിപ്രായം മനസിലാക്കുകയും സമാഹരിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ്. എന്നിട്ടും നിരവധി നേതാക്കൾ പൊതുജന അഭിപ്രായം സമാഹരിക്കുന്ന ജോലി പാർട്ടി പ്രവർത്തകരെ ഏൽപ്പിക്കുന്നതിന് പകരം ഈ പ്രധാന പ്രവർത്തനം ഒരു ബാഹ്യ സ്ഥാപനത്തിന് കൈമാറുകയാണ്. കൺസൾട്ടന്റുകളും യുവ മാർക്കറ്റിംഗ് പ്രൊഫഷണലുകളും അവരുടെ പകരക്കാരാവുന്നത് ഇന്ന് ഇന്ത്യയിൽ രാഷ്ട്രീയം നടത്തപ്പെടുന്ന രീതിയിലെ ഒരു പ്രധാന മാറ്റത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികൾ നേരിടുന്ന ഏറ്റവും വലിയ വെല്ലുവിളി ഭരണകക്ഷിയുടെ പ്രത്യയശാസ്ത്രവും അടിച്ചമർത്തൽ നയങ്ങളുമാണ്. എന്നാൽ ഈ പ്രശ്നങ്ങൾ നേതാവിന്റെ വ്യക്തിപരമായ പ്രഭയുടെ സഹായത്തോടെ നിർമ്മിച്ചെടുത്ത സദ്ഭരണ അജണ്ടയ്ക്ക് അനുകൂലമായി നീക്കിവച്ചിരിക്കുന്നു.

എന്നിരുന്നാലും, വിജയകരമായ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് മാനേജ്മെന്റിന് രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളുടെ പ്രവർത്തനം കോൺഗ്രസിന്റെയോ മറ്റേതെങ്കിലും പാർട്ടിയുടെയോ സ്ഥാപനവൽക്കരിക്കാനാവില്ല. ദുർബലമായ ആഭ്യന്തര ഘടനകളാൽ ഇതിനകം കഷ്ടപ്പെടുന്ന പാർട്ടികളെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് മാനേജർമാർ "തെരഞ്ഞെടുപ്പ് എങ്ങനെ വിജയിക്കാം, ആളുകളെ സ്വാധീനിക്കാം" എന്ന വിഷയത്തിൽ എളുപ്പവഴികൾ നൽകി കൂടുതൽ ശിഥിലമാക്കും.

കോൺഗ്രസിന്റെ കാര്യത്തിൽ, സമീപകാല ചർച്ചകളിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന പാർട്ടിയെ നയിക്കുന്നതിനോ പാർട്ടി ഘടന പരിഷ്കരിക്കുന്നതിനും സംസ്ഥാന യൂണിറ്റുകളെ ശാക്തീകരിക്കുന്നതിനും പരിഷ്കരണതിനുമുള്ള നടപടികൾ ഇതുമൂലം നടക്കുകയില്ല. അടിസ്ഥാനപരമായി, കോൺഗ്രസ് അതിനായി തങ്ങളുടെ സംഘടനാ സംവിധാനവും ആഖ്യാനരീതിയും ഉപയോഗപ്പെടുത്തണം.

ഈ ഘട്ടത്തിൽ ബി.ജെ.പിയിൽ നിന്ന് അധികാരം പിടിച്ചെടുക്കുന്നതിന്റെ ആവശ്യം തള്ളിക്കളയുന്നില്ല. മാത്രമല്ല പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾ അവരുടെ വിജയസാധ്യത വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള വഴികൾ തേടുകയാണ്; പ്രത്യേകിച്ചും പരിധിയില്ലാത്ത വിഭവങ്ങൾ, മാധ്യമ പിന്തുണ, പണശക്തി എന്നിവയുള്ള ശക്തമായ ഒരു രാഷ്ട്രീയ എതിരാളിയെ അവർ അഭിമുഖീകരിക്കുമ്പോൾ.

എന്നിരുന്നാലും, കൺസൾട്ടിന്റെ ഉപയോഗം പ്രചാരണത്തിൽ മാത്രമല്ല പാർട്ടിയുടെ നേതാവിനൊപ്പം നേരിട്ടുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങളിലും തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിലും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇടപെടൽ ദീർഘകാലാടിസ്ഥാനത്തിൽ പാർട്ടികളെയും ജനാധിപത്യത്തെയും ദുർബലപ്പെടുത്തും. ജനാധിപത്യം സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾ എതിർ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന സംഘടനാ, പ്രത്യയശാസ്ത്ര കമ്മി പരിഹരിക്കുന്നതിനുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങൾ കണ്ടെത്തേണ്ടതുണ്ട്. രാഷ്ട്രീയ കൺസൾട്ടന്റുകളെ ആശ്രയിക്കുന്നതിനുപകരം പ്രസക്തി തിരിച്ചുപിടിക്കാൻ, സാമുദായിക വിദ്വേഷത്തിനും നവലിബറൽ സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രത്തിനും എതിരെ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് വ്യക്തിത്വങ്ങൾക്കപ്പുറമുള്ള അനന്തരഫലങ്ങളുടെ ഒരു വിവരണം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിന് സ്വത്വരാഷ്ട്രീയം ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നത് ആ പ്രക്രിയയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.