രാഹുലിന്റെ യാത്ര

രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഭാരത് ജോഡോ യാത്ര കേരളത്തിൽ മുന്നേറുമ്പോൾ, ചിലയിടങ്ങളിൽ കൂടുതലും ഗ്രാമീണ പോക്കറ്റുകളിൽ സ്ത്രീകൾ പുരുഷന്മാരെക്കാൾ കൂടുതലുള്ള സ്വതസിദ്ധമായ ഒരു മനുഷ്യച്ചങ്ങല ഉയർന്നുവരുന്നു. ശബരിമല വിധിയെച്ചൊല്ലിയുള്ള വിവാദങ്ങളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ സംസ്ഥാനത്ത് ഉയർന്നുവന്ന വനിതാ മതിൽ എന്നതിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, ഇതിൽ സ്വേച്ഛ പരതയുണ്ട്.

3500 കിലോമീറ്റർ ദൈഘ്യമുള്ള 150 ദിവസത്തെ യാത്ര 12 സംസ്ഥാനങ്ങൾ സഞ്ചരിക്കുന്ന യാത്ര ലക്ഷ്യബോധത്തോടെ മുന്നേറുകയാണ്. ഒന്നിലധികം ഘടകങ്ങൾ കാരണം കേരളത്തിലെ യാത്ര എല്ലായ്പ്പോഴും വിജയമാകാൻ പോകുമ്പോൾ, അഭ്യുദയകാംക്ഷികളും രാഷ്ട്രീയ എതിരാളികളും ഒരുപോലെ ഇതിലെ വലിയ ജനപങ്കാളിത്തം ശ്രദ്ധാപൂർവം പിന്തുടരുന്നു.

ഭരണകക്ഷിയായ സി.പി.എമ്മിന് രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ വർധിച്ച ജനപങ്കാളിത്തം അത്ര പിടിച്ചിട്ടില്ല. പ്രധാനമായും തങ്ങളുടെ കാൽച്ചുവട്ടിലെ മണ്ണ് സംരക്ഷിക്കുന്നതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സ്വന്തം അരക്ഷിതാവസ്ഥയിൽ നിന്നാണ് ഇത് ഉടലെടുത്തത്. പ്രമുഖ മാധ്യമപ്രവർത്തകൻ ബി.ശ്രീജൻ ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: "സി.പി.ഐ(എം) അവകാശപ്പെടുന്നതുപോലെ ഒരു വലിയ കാര്യമല്ലായിരുന്നെങ്കിൽ അവർ യാത്രയെ അവഗണിക്കുമായിരുന്നു. ഓരോ ഘട്ടത്തിലും വാക്കത്തോണില് തടിച്ചുകൂടുന്ന ജനക്കൂട്ടത്തെ ഫ്ലാഗ് ചെയ്യാൻ അവർക്ക് ശക്തമായ ഫീഡ്ബാക്ക് സംവിധാനങ്ങളുണ്ട്."

പദയാത്രികർക്ക് രാത്രിയിൽ ഉറങ്ങാനും വിശ്രമിക്കാനുമുള്ള ക്രമീകരണങ്ങളെ പരിഹസിച്ച് സംസ്ഥാന സെക്രട്ടേറിയറ്റംഗം എം സ്വരാജ് ഇതിനെ 'കണ്ടെയ്‌നർ ജാഥ' എന്ന് വിളിച്ചതിൽ അതിശയിക്കാനില്ല. പുതുതായി നിയമിതനായ ജനറൽ സെക്രട്ടറി എം.വി.ഗോവിന്ദൻ അബദ്ധം മറയ്ക്കാൻ വേഗത്തിൽ മുന്നിട്ടിറങ്ങിയപ്പോൾ, സി.പി.ഐ(എം) നയിക്കുന്ന ഇടതുപക്ഷ ജനാധിപത്യമുന്നണിയുടെ (എൽ.ഡി.എഫ്) നേതാക്കൾ അന്നുമുതൽ ജനസമ്മിതിയിൽ വീർപ്പുമുട്ടുകയാണ്.

സി.പി.ഐ(എം) മാത്രമല്ല യാത്രയോട് എങ്ങനെ പ്രതികരിക്കണം എന്ന ആശയക്കുഴപ്പത്തിലുള്ളത്. ഡൽഹിയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു പ്രമുഖ പബ്ലിക് റിലേഷൻസ് പ്രൊഫഷണലും മുമ്പ് പത്രപ്രവർത്തകനുമായിരുന്ന ഒരു വ്യക്തി ഇങ്ങനെ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു: "ഞങ്ങളുടെ ഇടപാടുകാരിൽ ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി (ബിജെപി) പോലും ഞങ്ങൾ കണക്കാക്കുന്നു, ഇപ്പോൾ പ്രധാന സംസാരവിഷയങ്ങളിലൊന്ന് ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയാണ്. ഒരു ഘട്ടത്തിനപ്പുറം അതിനെ വിമർശിക്കുന്നത് അവർക്ക് തിരിച്ചടിയാകുമോ എന്നും പകരം കോൺഗ്രസിന്റെ പി.ആർ വർക്കായി അവസാനിക്കുമോയെന്നും നിരന്തരം ചർച്ച നടക്കുന്നുണ്ട്."

തന്ത്രപ്രധാനമായ സ്ഥലങ്ങളിൽ ആൾക്കൂട്ടത്തെ കൊണ്ടുവരാൻ ചുമതലപ്പെടുത്തിയ കോൺഗ്രസ് നേതാക്കൾ പോലും മുൻകൂട്ടി ക്യൂ നിൽക്കുന്ന ആൾക്കൂട്ടത്തെ കണ്ടു അമ്പരന്നിരിക്കുകയാണ്. യാത്രയോടുള്ള പ്രതികരണത്തിൽ തങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ എതിരാളികൾ എങ്ങനെ അമ്പരന്നുവെന്ന് കേരള പ്രദേശ് കോൺഗ്രസ് കമ്മിറ്റി (കെ.പി.സി.സി) വൈസ് പ്രസിഡന്റ് വിടി ബൽറാം പറഞ്ഞു.

എന്തുകൊണ്ടാണ് രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ ചില ഔട്ട്റീച്ച് പ്രോഗ്രാമുകൾ യഥാർത്ഥ യാത്രയുടെ ഭാഗമല്ലാത്തത് എന്ന് ചോദിച്ചപ്പോൾ, അവ എല്ലാ സാഹചര്യങ്ങൾക്കും മെച്ചപ്പെടുത്തുകയും ക്രമീകരണങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്യുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. പ്രമുഖരുമായും സമരസ്ഥലങ്ങളുമായും കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തിയതിനു പുറമെ കൊല്ലത്തെ കശുവണ്ടിത്തൊഴിലാളികളുമായും ആലപ്പുഴയിലെ മത്സ്യത്തൊഴിലാളി സമൂഹവുമായും കയർ തൊഴിലാളികളുമായും രാഹുൽ ഗാന്ധി ക്രിയാത്മകമായി ആശയവിനിമയം നടത്തിയെന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേര്ത്തു.

പേര് വെളിപ്പെടുത്താൻ ആഗ്രഹിക്കാത്ത ഒരു മുതിർന്ന എഡിറ്റർക്ക് ജാഗ്രതയുടെ ഒരു വാക്ക് ഉണ്ടായിരുന്നു: "പതിവായി രാഷ്ട്രീയ പ്രസ്താവനകൾ ഇറക്കി യാത്രയിലേക്ക് രാജ്യത്തിന്റെ ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കാനുള്ള അവസരങ്ങൾ രാഹുൽ ഗാന്ധി ഇതിനകം തന്നെ നഷ്ടപ്പെടുത്തി. അദ്ദേഹം ജനക്കൂട്ടത്തെ ആകർഷിക്കുന്നത് കാണാൻ ഇത് വലിയ ചിത്രങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്നു, പക്ഷേ രാഷ്ട്രീയ സന്ദേശമയയ്ക്കൽ എവിടെയാണ്? ഭാരത് ജോഡോ ആഴ്ചകളിലും മാസങ്ങളിലും ആവേഗം നിലനിർത്താൻ ഒരു അഭ്യർത്ഥന മതിയാവില്ല."

എന്നിരുന്നാലും, ബഹുജനങ്ങളുമായി വീണ്ടും ബന്ധപ്പെടാനും താഴേത്തട്ടിലേക്ക് എത്താനുമുള്ള ഒരു മാധ്യമമാണ് യാത്രയെന്ന് കോൺഗ്രസ് നേതാക്കൾ വാദിക്കുന്നു. ഇത് അടുത്തിടെയായി വളരെ കുറവാണ്; അതിന്റെ എല്ലാ ശ്രദ്ധയും സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കുകയായിരുന്നു.

ആലപ്പുഴയിലെ ഒരു കടയോട് ചേർന്നുള്ള ഇടിഞ്ഞുവീഴാറായ വീടിന്റെ ഗേറ്റിൽ നിന്നുകൊണ്ട്, ഒരു മൂടുപടം ധരിച്ച് ഒരു കുഞ്ഞിനെ താങ്ങിപ്പിടിച്ച് അഭിമാനത്തോടെ ഒരു വീട്ടമ്മ പദയാത്രയ്ക്ക് സംഭാവനയായി 500 രൂപ മുടക്കി വാങ്ങിയ കൂപ്പണുകൾ വീശിക്കാണിക്കുന്നു, "ഒരു നല്ല കാര്യത്തിന്" ചെലവഴിക്കുന്നതിൽ തനിക്ക് വിരോധമില്ലെന്നും അവർ കൂട്ടിച്ചേർത്തു. എന്നിരുന്നാലും, എല്ലാവരും സമാനമായ ഉത്സാഹം പങ്കിടുന്നില്ല, പ്രത്യേകിച്ചും ഫണ്ട് സമാഹരണം എന്നതിൽ.

കോൺഗ്രസ് അധ്യക്ഷ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് അടുത്തിരിക്കെ രാഹുൽ ഗാന്ധിയെ റീബ്രാൻഡ് ചെയ്യാനുള്ള മറ്റൊരു ലോഞ്ച് പാഡാണ് യാത്രയെന്ന ധാരണ ഉയർന്നിട്ടുണ്ട്. സ്ഥിരത പുലർത്താനുള്ള നിശ്ചയദാർഢ്യം പലപ്പോഴും പ്രകടിപ്പിക്കാത്ത ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഒരേ ആവേശം തുടരാനുള്ള രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ കഴിവ് ഈ യാത്രയിൽ പരീക്ഷിക്കപ്പെടും.

പക്ഷേ, രാഹുൽ ഗാന്ധിക്ക് അദ്വിതീയമായ ഒരു ശക്തിയുണ്ട്, അത് അദ്ദേഹത്തെ ഇപ്പോൾ നല്ല നിലയിൽ നിലനിർത്തി - ഒരു 52 വയസുകാരനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഫിറ്റ്നസ് നിലകൾ, ചാണ്ടി ഉമ്മനെപ്പോലുള്ള ചെറുപ്പക്കാരായ പദയാത്രികർ പോലും അംഗീകരിക്കുന്ന ഒന്ന്. ഗാന്ധിയോടൊപ്പം മുഴുവൻ സമയവും യാത്ര ചെയ്യാൻ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട 119 മുഴുവൻ സമയ യാത്രികരിൽ എട്ട് മലയാളികളിൽ ഒരാളാണ് ചാണ്ടി ജൂനിയർ.

"ഞാൻ ശാരീരികമായി ഫിറ്റാണ്, പതിവായി ബാഡ്മിന്റൺ കളിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, ഞാൻ പോലും എന്റെ കാലുകളിൽ പ്രശ്നങ്ങൾ നേരിടുകയും അതിനിടയിൽ പനി വരികയും ചെയ്തു, പക്ഷേ രാഹുൽ ജിയെ നോക്കൂ, അദ്ദേഹം എല്ലായ്പ്പോഴും ബ്ലോക്കുകളിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങുന്ന ആദ്യത്തെയാളാണ്, തിരക്കേറിയ ഷെഡ്യൂൾ ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും ഒരിക്കലും പരിഭ്രമിക്കാറില്ല," ഉമ്മൻചാണ്ടി പറഞ്ഞു. കുറഞ്ഞ കാലയളവിലെ നേട്ടങ്ങളെ കുറിച്ച് ചോദിക്കുമ്പോൾ, ഒരു നിമിഷം അദ്ദേഹം നിശ്ചലനായി, കരിമണൽ ഖനനത്തിന് തോട്ടപ്പള്ളിയിൽ വീടുകൾ നഷ്ടപ്പെടുന്നത്തിന്റെ വക്കിലുള്ള ആളുകളുമായി ഹൃദയഭേദകമായ ഒരു കൂടിക്കാഴ്ച അദ്ദേഹം ഓർക്കുന്നു. "ഓരോ പദയാത്രിക്കും, ഇത് ഒരു ജീവിതകാലത്തെ ഓർമയായിരിക്കും", അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.

നേരത്തെ, വരാനിരിക്കുന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ പ്രചാരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി രാഹുൽ ഗാന്ധി ഗുജറാത്തിലേക്കും ഹിമാചൽ പ്രദേശിലേക്കും പോകുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ബൽറാമിനോട് ചോദിച്ചപ്പോൾ, അദ്ദേഹം എല്ലാ ആഴ്ചയും ഉള്ള ഓഫ്-ഡേയ്സ് ചൂണ്ടിക്കാണിച്ചു. "രാഹുൽ ജി ഓഫ്-ഡേ ദിവസങ്ങളിൽ മാത്രം പ്രചാരണം നടത്തുമോ എന്ന് എനിക്ക് ഉറപ്പായി പറയാൻ കഴിയില്ല; അത് ക്ഷീണത്തെയും മറ്റ് പരിഗണനകളെയും വളരെയധികം ആശ്രയിച്ചിരിക്കും. അദ്ദേഹത്തെ പരിക്ഷീണനാക്കാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല," ബൽറാം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.

അഞ്ചുമാസത്തിനുള്ളിൽ ഗാന്ധിക്ക് യാത്ര പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽ അദ്ദേഹം വളരെയധികം ബുദ്ധിമാനും പ്രബുദ്ധനുമായി പുറത്തുവരുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, ഒരുപക്ഷേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുതുമുത്തച്ഛൻ നെഹ്റു വളരെ ആവേശത്തോടെ എഴുതിയ ഇന്ത്യയെ കണ്ടെത്തുന്ന ഒരു ശ്രമമായി ഇത് മാറാം.