ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയും ഇന്ത്യയെന്ന ആശയവും

രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയ പാർട്ടിയായ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് സെപ്റ്റംബർ ഏഴ് മുതൽ കന്യാകുമാരി മുതൽ കശ്മീർ വരെ 12 സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെയും രണ്ട് കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലൂടെയും 3500 കിലോമീറ്റർ ദൂരത്തിൽ ഭാരത് ജോഡോ യാത്ര നടത്തുകയാണ്. തെരഞ്ഞെടുപ്പ് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ പൊതുവെ താല്പര്യമില്ലാത്ത 200 ഓളം സാമൂഹിക പ്രവർത്തകർ രാഹുൽ ഗാന്ധിയുമായി സംവദിക്കുകയും അവരുടെ സംഘടനകളുമായി സജീവമായി യാത്രയുമായി സഹകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ആസൂത്രണമാണ് ഈ യാത്ര നടത്തുന്നത്. പ്രമുഖ സാമൂഹിക പ്രവർത്തകനും സ്വരാജ് ഇന്ത്യയുടെ തലവനുമായ യോഗേന്ദ്ര യാദവ് യാത്രയുടെ ഭാഗമാകാൻ സാമൂഹിക സംഘടനകളോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ

നമ്മുടെ റിപ്പബ്ലിക്കിന്റെ മൂല്യങ്ങൾ സമീപകാലത്തുണ്ടായതുപോലുള്ള ഹീനമായ ആക്രമണത്തെ മുമ്പൊരിക്കലും നേരിട്ടിട്ടില്ല.

മുമ്പൊരിക്കലും വിദ്വേഷവും വിഭജനവും ഒഴിവാക്കലും ഇത്രയധികം നിഷ്കളങ്കതയോടെ നമ്മുടെമേൽ അഴിച്ചുവിട്ടിട്ടില്ല.

മുമ്പൊരിക്കലും ഈ തോതിൽ നിരീക്ഷണത്തിനും പ്രചാരണത്തിനും തെറ്റായ വിവരങ്ങൾക്കും നമ്മൾ വിധേയരായിട്ടില്ല.

സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ തകർച്ചയിൽ കിടക്കുമ്പോൾ ജനങ്ങളുടെ ദുരവസ്ഥയോട് ഇത്രമാത്രം ക്രൂരത കാണിക്കുന്ന ഒരു ഭരണകൂടത്തെ നാം മുമ്പൊരിക്കലും കണ്ടിട്ടില്ല, ചില പ്രിയപ്പെട്ട ചങ്ങാതിമാരാൽ മാത്രം ചാരിനിൽക്കുന്നു.

രാജ്യത്തിന്റെ ഭാവി രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ ഇത്രയധികം അരികുവത്കരണം മുമ്പൊരിക്കലും യഥാർത്ഥ രാഷ്ട്രനിർമ്മാതാക്കൾക്ക് - ബഹുഭൂരിപക്ഷം കർഷകരും തൊഴിലാളികളും, ദലിതുകളും, ആദിവാസികളും - നേരിടേണ്ടി വന്നിട്ടില്ല.

വാജ്പേയിയുടെ കീഴിൽ ബി.ജെ.പി ആദ്യമായി അധികാരത്തിൽ വന്നപ്പോഴും ബി.ജെ.പിയും കോൺഗ്രസും ഒരേ നാണയത്തിന്റെ രണ്ട് വശങ്ങളാണെന്ന് മനസ്സിലാക്കിയ പല സാമൂഹിക പ്രവർത്തകരും ഇപ്പോൾ ബി.ജെ.പി വ്യത്യസ്തമാണെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞിരുന്നു. ബി.ജെ.പിക്ക് ഭൂരിപക്ഷമില്ലാതെ എൻ.ഡി.എ സഖ്യത്തെ നയിച്ചപ്പോഴും, ഇന്ത്യൻ ദേശീയതയ്ക്കെതിരായി ഹിന്ദുത്വ, ഹിന്ദു ദേശീയത എന്ന അജണ്ടയോട് പ്രതിബദ്ധത പുലർത്തുന്ന, ആർ.എസ്.എസ് സഖ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന പാർട്ടി എന്ന വ്യത്യാസത്തോടെ അത് പ്രകടമാക്കി. വിദ്യാഭ്യാസത്തിലെ അതിന്റെ നയങ്ങളും (വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ കാവിവൽക്കരണം) ഈ കാലയളവിൽ ആർ.എസ്.എസ് ശാഖകളുടെ വളർച്ചയും പ്രതിഭാസാത്മകമായിരുന്നു.

2014 ൽ ബിജെപി വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ വന്നതോടെ, പൂർണ ഭൂരിപക്ഷത്തോടെ എൻ.ഡി.എ എന്നത് ഒരു ഔപചാരികതയിലേക്ക് ചുരുങ്ങുകയും ബിജെപി-ആർഎസഎസിന്റെ അജണ്ട നിർബാധം ഒഴുകുകയും ചെയ്തു. ജനാധിപത്യത്തെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള സ്ഥാപനങ്ങൾ കാലക്രമേണ ദുർബലമാവുകയും ദലിതർ, ആദിവാസികൾ, മതന്യൂനപക്ഷങ്ങൾ എന്നിവരെപ്പോലും സ്വാധീനിക്കാനുള്ള ആർ.എസ്.എസ് അനുഭാവികളുടെ മിടുക്ക് പ്രകടമാകുകയും ചെയ്തു. ഇപ്പോഴത്തെ രാഷ്ട്രീയ സാഹചര്യം ദരിദ്രർക്കും മതന്യൂനപക്ഷങ്ങൾക്കും ഭയാനകമാണ്. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ, പ്രത്യേകിച്ച് സാഹോദര്യത്തിന്റെ മൂല്യം ഏറ്റവും താഴേത്തട്ടിലേക്ക് തള്ളപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.

മെച്ചപ്പെട്ട ഇന്ത്യയ്ക്കായി പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരായ സാമൂഹിക ഗ്രൂപ്പുകൾ ജനാധിപത്യ മര്യാദകൾ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും സമൂഹത്തിലെ പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് കളമൊരുക്കാനുമുള്ള വഴികൾ തേടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. അതിനാൽ, സാഹോദര്യത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കാനും ദൈനംദിന ജീവിത സാഹചര്യങ്ങളെ കുറിച്ച് ജനങ്ങളുടെ മനസാക്ഷി ഉയർത്താനും ലക്ഷ്യമിടുന്ന വളരെ ആവശ്യമായ ഈ യാത്രയുമായി സഹകരിക്കാൻ പല സാമൂഹിക ഗ്രൂപ്പുകൾക്കും താല്പര്യമുള്ളതായി തോന്നുന്നു. സാമ്പത്തിക അസമത്വങ്ങൾ ഉയർന്നു വരികയാണ്, പലരുടെയും പൗരത്വ അവകാശങ്ങൾ വെറും ഔപചാരികതയായി മാറുകയാണ്. ബിൽക്കിസ് ബാനു കേസിൽ ബലാത്സംഗം ചെയ്തവരെയും കൊലപാതകികളെയും മോചിപ്പിക്കുക മാത്രമല്ല, മാലയിടുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ ഉമർ ഖാലിദിനെപ്പോലുള്ള ദുർബലർക്കും അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ടവർക്കും വേണ്ടി പോരാടുന്നവർ തടവറകൾക്കു പിന്നിൽ കഴിയുകയാണ്. ടീസ്റ്റ സ്റ്റൽവാദിന് ജാമ്യം ലഭിച്ചു എന്നത് ആശ്വാസം തന്നെയാണ്.

ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയ യാത്രകൾ നല്ലതും മോശവുമായ വേഷങ്ങൾ വഹിച്ചിട്ടുണ്ട് . സമൂഹത്തിന്റെ ചലനാത്മകതയെ മാറ്റിമറിച്ച മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ രണ്ട് പ്രധാന യാത്രകളിൽ ഒന്ന് അനുസ്മരിക്കുന്നു. ദണ്ഡി മാർച്ച് കൊളോണിയൽ വിരുദ്ധ പോരാട്ടത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ചുവടുവയ്പായിരുന്നു. അത് സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള ഇന്ത്യയുടെ അഭിലാഷത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും സാമൂഹിക പരിഷ്കരണത്തിന്റെയും കൊളോണിയലിസത്തിന്റെയും മൂല്യങ്ങൾ സമൂഹത്തിൽ നിറയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. സാമുദായിക സംഘടനകൾ ഈ മാർച്ചിൽ നിന്ന് അകന്നു നിന്നതിൽ അതിശയിക്കാനില്ല. ജാതിയുടെയും മതത്തിന്റെയും മറ്റ് സ്വത്വങ്ങളെ മറികടന്ന് ഇന്ത്യക്കാരെ ഇന്ത്യൻ സ്വത്വവുമായി ഒന്നിപ്പിക്കുന്നതിലെ ഒരു പ്രധാന ചുവടുവയ്പ് കൂടിയായിരുന്നു അത്.

പിന്നീട് മഹദ് ടാങ്ക്, കലാറാം മന്ദിർ പ്രക്ഷോഭങ്ങളെ തുടർന്ന് സാമൂഹ്യനീതിക്കായുള്ള അംബേദ്കറുടെ പോരാട്ടങ്ങളോട് പ്രതികരിച്ച് കൊണ്ട് ജാതിയുടെയും തൊട്ടുകൂടായ്മയുടെയും പ്രശ്നം ഗാന്ധി ഗൗരവമായി എടുക്കുകയുണ്ടായി. 1933 മുതൽ അദ്ദേഹം കൊളോണിയൽ വിരുദ്ധ പോരാട്ടത്തിലേക്കുള്ള ചുവടുകൾ അദ്ദേഹം താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചു യാത്രകൾ നടത്തി എന്നതാണ് ചരിത്രം. തൊട്ടുകൂടായ്മയും ജാതി ശ്രേണിയും തുടച്ചുനീക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയാണ് ഈ യാത്രകൾ. ഇത് വീണ്ടും ഒരു വലിയ പരിധിവരെ ഇന്ത്യക്കാരായി ഐക്യപ്പെട്ടു.

മെച്ചപ്പെട്ട ഇന്ത്യയ്ക്കായി പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരായ സാമൂഹിക ഗ്രൂപ്പുകൾ ജനാധിപത്യ മര്യാദകൾ പുനഃസ്ഥാപിക്കാനും സമൂഹത്തിലെ പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട വിഭാഗങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായുള്ള പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് കളമൊരുക്കാനുമുള്ള വഴികൾ തേടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.

ജഗൻ മോഹൻ റെഡ്ഡി (തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നേട്ടങ്ങൾക്കായി), എൻടിആർ (അധികാരത്തിൽ വരുന്നതിന്), ഇന്ത്യൻ ഐക്യം പ്രധാനമാണ് എന്ന വിശാലമായ ലക്ഷ്യവുമായി ചന്ദ്രശേഖർ നയിച്ചതുപോലുള്ള മറ്റ് നിരവധി യാത്രകളും ഉണ്ട്. ബി.ജെ.പി.യിലെ ലാൽ കൃഷ്ണ അദ്വാനി നയിച്ച രഥയാത്രയാണ് വിഭജനപരമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തിയത്. അദ്വാനിയുടെ യാത്ര സമൂഹത്തെ മതപരമായി വിഭജിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യവും സാധ്യമാക്കി. അദ്വാനി-ബി.ജെ.പി യാത്രയ്ക്ക് ശേഷം വർഗീയ കലാപങ്ങൾ വർധിക്കുകയും ഒടുവിൽ ബാബരി മസ്ജിദിന്റെ തകർച്ചയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്തു. വിഭജന രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ആ പ്രക്രിയ കഴിഞ്ഞ എട്ട് വർഷത്തോളമായി വലിയ ഉയർച്ചയിലെത്തി. സാഹോദര്യത്തിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള ചൈതന്യവും ദേശീയ ഐക്യവും ഇപ്പോൾ മോശം അവസ്ഥയിലാണ്.

ഇപ്പോഴത്തെ യാത്രയ്ക്ക് നേതൃത്വം നൽകുന്നത് ഒരു രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി ആണെങ്കിലും, അതുമായി ചേർന്നു നിൽക്കുന്ന സാമൂഹിക സംഘടനകളുടെ പ്രാമുഖ്യം ദേശീയ ഐക്യം എന്ന ഉന്നത ലക്ഷ്യത്തിനാണ്. സാമുദായിക രാഷ്ട്രീയത്തെയും ദേശീയ ഐക്യത്തിൽ അതിന്റെ നിഷേധാത്മക സ്വാധീനത്തെയും നേരിടേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത എല്ലാവരും തിരിച്ചറിയുന്നതിനാൽ ചില ഘട്ടങ്ങളിൽ കോൺഗ്രസ് രാഷ്ട്രീയവുമായി അഭിപ്രായവ്യത്യാസമുള്ള ഗ്രൂപ്പുകൾ പോലും ഈ ഉദ്യമവുമായി പൂർണ്ണഹൃദയത്തോടെ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ നിന്ന് ഉരുത്തിരിഞ്ഞുവന്നതും നമ്മുടെ ഭരണഘടനയിൽ പ്രതിഷ്ഠിക്കപ്പെട്ടതുമായ 'ഇന്ത്യ' എന്ന ആശയത്തിനുവേണ്ടി നിലകൊള്ളുന്ന മിക്ക ബി.ജെ.പി ഇതര രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും പ്രാദേശിക പാർട്ടികളും സാമൂഹിക പ്രവർത്തകരും ഗ്രൂപ്പുകളും ഗാന്ധിജിയുടെയും പട്ടേലിന്റെയും മൗലാനാ ആസാദിന്റെയും നെഹ്‌റുവിന്റെയും ബോസിന്റേയും അംബേദ്കറിന്റെയും സ്വപ്നങ്ങളിലെ ഇന്ത്യയെ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കാനുള്ള കാലഘട്ടത്തിന്റെ പരമപ്രധാനമായ ആവശ്യമായി ഈ യാത്രയെ കാണുമെന്ന് പ്രതീക്ഷയുണ്ട്.